Αργύρης Μπακιρτζής: Ηπειρώτικα μοιρολόγια, Λιστ και Ραχμάνινοφ

Ο τραγουδοποιός συμμετέχει σε ένα μουσικό πρόγραμμα με στόχο να αιφνιδιάσει το ακροατήριο με τραγούδια – φαινομενικά – ετερόκλητα. Μια καλή αφορμή για να αφηγηθεί τις δικές του, συχνά απρόσμενες, επιρροές
Προσπαθούσε να σκοτώσει την ώρα του περιμένοντας μέσα στο αυτοκίνητο τον έφηβο γιο του, ο οποίος τύπωνε μπλουζάκια για μια συναυλία που θα έδινε με το συγκρότημά του. Εβαλε λοιπόν ν' ακούσει ένα CD με παλιά ιταλικά τραγούδια για να προετοιμαστεί, αφού σε λίγες ημέρες θα είχε συναυλία με ανάλογο υλικό (μαζί με τον Κώστα Βόμβολο).


Και τότε ο Αργύρης Μπακιρτζής πέφτει πάνω στο «Amare terra mia» («Πικρή γη μου»), ένα τραγούδι του 19ου αιώνα, διασκευασμένο από τον Ντομένικο Μοντούνιο, παλιό ιταλό τραγουδοποιό (και βουλευτή). «Επαθα μεγάλη πλάκα όταν το άκουσα, συγκλονίστηκα. Εννοείται ότι το έβαλα στις παραστάσεις με τα ιταλικά τραγούδια. Το άκουσα και διασκευασμένο στα ελληνικά αλλά απογοητεύτηκα. Αυτό το τραγούδι είναι τόσο ιερό, που δεν έπρεπε να το πειράξουν» λέει με ενθουσιασμό.

ΤΟ ΡΕΠΕΡΤΟΡΙΟ. Κι όμως, το μέλος των Χειμερινών Κολυμβητών θα «πειράξει» τραγούδια για τις ανάγκες της παράστασης «Ενας παράξενος κόσμος», μαζί με τους συνεργούς του Γιώργο Πατεράκη (πιάνο) και Μαρία Πλουμή (λαούτο). Κι αυτό επειδή το πρόγραμμα είναι βασισμένο σε διασκευές και σε απρόσμενες συναντήσεις - όπως του λαούτου με το πιάνο. «Τα παιδιά - ο Πατεράκης με την Πλουμή που είχαν την ιδέα - πήραν διάφορα κομμάτια ετερόκλητα μεταξύ τους. Διαπίστωσα λοιπόν ότι έχει ενδιαφέρον αυτό το ταίριασμα των "άσχετων" φαινομενικά τραγουδιών». Ενα ρεπερτόριο δηλαδή που βάζει τις Ουγγρικές Ραψωδίες του Λιστ δίπλα σε ηπειρώτικα μοιρολόγια, πρελούδια του Ραχμάνινοφ μαζί με βαλκανικές μουσικές, σονάτες του Σκαρλάτι δίπλα σε fados και τραγούδια του Μανώλη Χιώτη με εκείνα των Χειμερινών Κολυμβητών. «Το νήμα που συνδέει τα κομμάτια είναι οι άνθρωποι και ο τρόπος που τα προσεγγίζουν. Για μένα αυτό είναι πολύ συγκινητικό. Με τιμά που διάλεξαν κομμάτια που δεν τα λέμε συχνά στις παραστάσεις με τους Χειμερινούς Κολυμβητές όπως τα "Τεχνοκράτες τρομοκράτες", "Καλοκαίρι", "Ποιος;". Ειδικά το τελευταίο επέμεινα να μπει επειδή έχει το επίκαιρο ερωτηματικό. Ποιος μας οδήγησε στην κρίση; Ποιος θα μας σώσει;».
Η οικονομική στενότητα των ημερών, άλλωστε, οδήγησε τους Χειμερινούς Κολυμβητές στη δημιουργία τεσσάρων συνιστωσών. Οπως λέει ο Αργύρης Μπακιρτζής, «πολλοί χώροι σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας δεν έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν μια μεγάλη μπάντα. Ετσι σκεφτήκαμε τη δημιουργία παραρτημάτων ή συνιστωσών (το προτιμούμε αυτόν τον καιρό επειδή είναι της μόδας ή του συρμού κατ' άλλους) ή παραφυάδων ή παρακολουθημάτων ή σκελών. Πρόκειται για τους Kαθετήρες, Χαράλαμπο Παπαδόπουλο, Κασμάδες και Κόγχες του Ρώθωνος!».

«ΤΑΚΑ ΤΑΚΑ». Τις αντοχές των συντελεστών ο Αργύρης Μπακιρτζής τις έχει τεστάρει στο περσινό τους πρόγραμμα στο Αγγέλων Βήμα, με άξονα επίσης τραγούδια από απρόβλεπτο ρεπερτόριο. «Εγώ λέω του Φλωρινιώτη το "Πειράζει που είμαι και μεγάλη φίρμα", το "Και κάνεις και ζημιές" - φοβεροί στίχοι του Τόλη Τσιμογιάννη - και το "Τάκα τάκα" του Τέρη Χρυσού». Επιμένει ότι η προσέγγιση αυτών των τραγουδιών περνάει μέσα από αυτό που έχει πει ο αγαπημένος του Φαμπρίτσιο ντε Αντρέ: «Σε ένα τραγούδι του, που μιλάει για έναν δρόμο με πόρνες στη Γένοβα, όπου σύχναζε ο ίδιος, λέει ότι "από τα διαμάντια δεν βγαίνει τίποτε, αλλά από την κοπριά βγαίνουν λουλούδια"».
Με τους Χειμερινούς Κολυμβητές πορεύεται εδώ και 34 χρόνια στη δισκογραφία. Αλλά η πρώτη ιδέα για τη δημιουργία ενός «ανατρεπτικού» μουσικού σχήματος τοποθετείται 50 χρόνια πίσω - το 1965 -, όταν ο Αργύρης Μπακιρτζής, πρωτοετής φοιτητής στην Αρχιτεκτονική του ΑΠΘ, πήρε δώρο από τον Ισίδωρο Παπαδάμο το ένα από τα δύο μπουζούκια που είχε. Ηταν πάνω-κάτω η εποχή των πρώτων ερεθισμάτων για να ασχοληθεί με το τραγούδι. «Περπατούσα κάποια μέρα κοντά στο σπίτι μου στη Θεσσαλονίκη - ήμουν 17 χρονών - και άκουσα έναν μαγικό ήχο. Ηταν το "Χαράματα η ώρα τρεις" του Βαμβακάρη. Με χάραξε αυτό το κομμάτι επειδή έμαθα ότι με αυτό ο πατέρας μου έκανε καντάδα στη μάνα μου».

ΣΥΛΛΟΓΗ 1.500 ΔΙΣΚΩΝ. Ανακάλυψε τότε, όπως λέει, μια Ελλάδα την οποία δεν υποψιαζόταν. Από εκείνη τη στιγμή έγινε μανιώδης συλλέκτης δίσκων γραμμοφώνου και κατάφερε να φτιάξει μια συλλογή που σήμερα φτάνει τους 1.500 δίσκους. «Εχω δίσκους τυπωμένους στη Θεσσαλονίκη - επειδή υπήρχε εργοστάσιο δίσκων. Υπάρχει, για παράδειγμα, ένα ισπανοεβραϊκό τραγούδι που είναι ηχογραφημένο το 1909. Απέκτησα επίσης διάφορους δίσκους της Αμερικής με την Παπαγκίκα, τότε που δεν τη γνώριζε κανείς εδώ στην Ελλάδα. Υποψιάστηκα ότι κάτι συμβαίνει όταν είδα ότι ένας έγραφε πάνω "Νέα Υόρκη". Θυμάμαι, όταν αγοράζαμε έναν δίσκο με τον αδελφό μου και πηγαίναμε σπίτι να τον ακούσουμε, ήταν σαν να ανοίγαμε το σεντούκι με τους θησαυρούς. Οταν έφταναν στα αφτιά μας οι φωνές του Γιοβάν Τσαούς και του Μάρκου Βαμβακάρη. Τους λατρεύω! Είναι δύο συνθέτες που μου δημιουργούν ένα φοβερό αίσθημα ανάτασης και με ανυψώνουν».


INFO
«Ενας παράξενος κόσμος» με τους Αργύρη Μπακιρτζή, Γιώργο Πατεράκη και Μαρία Πλουμή, 30 και 31 Ιανουαρίου στο Athenaeum (Αδριανού 3, Θησείο, τηλ. τηλ. 210-3211.987, 955, 949). Εναρξη: 20.00. Είσοδος: 10 ευρώ. Τον Φεβρουάριο οι Χειμερινοί Κολυμβητές θα εμφανιστούν στη μουσική σκηνή Ρυθμός Stage (Μαρίνου Αντύπα 38, Ηλιούπολη, τηλ. 210-9750.060).



Δεν υπάρχουν σχόλια: